14 Ağustos 2013 Çarşamba

Gemili Mescit

Hayallerin ve heyecanın yansıdığı duvarlar

Alanya Kalesi ve Selçuklular üzerine bir sohbette varlığından haberdar oldum Gemili Mescit’ten. Duvarlarında birbirinden farklı onlarca gemi resminin olduğundan bahsedildiğinde şaşkınlığımı gizleyemedim. O güne kadar Selçuklu ve Osmanlı’dan kalma, Cumhuriyet döneminde yapılmış onlarca cami ve mescit gördüm. Hiçbir caminin ve mescidin duvarında resim yoktu. Alışılmış bir durum değildi işittiklerim. Daha fazla zaman kaybetmemek ve merakımı gidermek adına, mescidin duvarlarındaki gemi resimlerini görmek adına Alanya Müze Müdürü Seher Türkmen hanımla yola koyulduk.


Kızıl Kule ve Tersaneyi geride bırakıp, Alanya Kalesi’nin iç bölümlerine doğru yol almaya başlamıştık. Dik yokuşta kalenin üst bölümüne yaklaşırken, Seher hanım yolun sağındaki yapıyı gösterip, ‘İşte gemili mescit’ dedi. Dışarıdan bakıldığında Selçuklular tarafından yapılan mescitlerden hiçbir farkı yoktu. Basit, küçük, kare plan üzeri tek kubbeyle örtülmüş bir mescitti. Ama kubbe yüksek duvar nedeniyle dışarıdan görünmüyordu.




GEMİLER DETAYLI ÇİZİLMİŞ

Kapıdan içeri adım atar atmaz ilk etapta hiçbir şey göremedim. Sıvayla kaplı duvarlara yaklaştıkça gemi resimleri görünmeye başladı. Bazı gemi resimleri duvarın önünde ilk bakışta göze çarparken, bazı gemi resimleri dikkatli bir incelemeden sonra görünüyordu. Alanya Müze Müdürlüğü tarafından yapılan incelemede mescitte 170 adet gemi resmi tespit edilmiş. Ancak bu gemi resimlerini kimlerin hangi amaçla çizdiği konusunda bilgiye ulaşılamamış. Ancak Alanya’nın önemli bir liman kenti olması, sürekli ticaret ve askeri gemilerin kente gelmesi, şehirde denizciliğin canlı olması nedeniyle resimlerin çizildiği düşünülmüş. Mescidin kuzey duvarında 8 gemi tasviri dikkatimi çekti. Gemilerin ana direkleri üzerinde ki bir babafingo cunda, gabya ve tirinket yelkenleri ile baş ıstralyasındaki floklar belirgin olarak çizilmişti. Ayrıca kıç tarafındaki randa yelkenleri işlenmiş fırkateynler, yuvarlak karinalı, bordası ve borda kuşakları ile lumbozları, kıç tarafındaki kaptan kamarası resmedilmiş 3 direkli gemi rahatlıkla görülebiliyordu. Doğu duvarında ise 11 gemi resmi dikkat çekiyordu. Bu resimlerde pruva, grandi ve mizani direkleri, serenleri ve yelkenleri detaylı işlenmiş; baş kısmında civadraya bağlı ıstralyası ve mizanaya ek olarak basılmış randa yelkeni ile bir brig tasviri ilgi çekiciydi. Duvarlarda en çok  kalyon, karavel, fırkateyn tasvirlerine rastlanıyor. Bazı gemi tasvirlerinde bayrak ve flamalar bile bulunuyor. Gemilerin köşelerine yazılarda yazılmış. Ancak bu yazılar, bayraklar ve flamalar nem nedeniyle bozulmuş. Okuyup, anlam çıkarmak maalesef zor.








BALIKLAR DA RESMEDİLMİŞ


Gemili Mescidin mihrabının sağında ise 2 yunus balığı, 1köpek balığı ve bir fok balığı çizilmiş. Söylediğim gibi resimlerin hangi dönemde kimler tarafından ne için çizildiği bilinmiyor. Ancak gemi modellerinden yola çıkılarak hangi dönemde çizildiği belirlenmeye çalışılıyor. Gemili Mescitte yapılan çalışmalar sonrası çizilen gemi resimleri ile ilgili uzmanların yaptığı yorum ise “Uzaklardan gelen gemilerin heyecanı, keşfedilmek istenen diyarların hayali, kimileri içinse yitip gitmiş zamanı yeniden bulmak” 
















Hiç yorum yok:

Yorum Gönder